Για έναν αξέχαστο εορτασμό, γεμάτο νέα δρώμενα και εκπλήξεις ετοιμάζονται οι Σπέτσες, που στις αρχές Σεπτεμβρίου θα τιμήσουν τη 200ή επέτειο της Ναυμαχίας των Σπετσών, πιο γνωστής ως «Αρμάτας».
Πρόκειται για τη ναυμαχία του Σεπτεμβρίου του 1822, κατά την οποία ο ολιγάριθμος στόλος των Ελλήνων νησιωτών καταναυμάχησε τον υπέρτερο αριθμητικά και ποιοτικά οθωμανικό χάρη στον ηρωισμό ενός Σπετσιώτη πυρπολητή, του Κοσμά Μπαρμπάτση, που έβαλε φωτιά με το πυρπολικό του στην τουρκική ναυαρχίδα.
Τον Σεπτέμβριο συμπληρώνονται ακριβώς 200 χρόνια από την απρόσμενη εκείνη ελληνική νίκη που προστάτευσε την πολιορκία του Ναυπλίου και οδήγησε στην απελευθέρωσή του από τους επαναστατημένους Έλληνες.
Κάθε χρόνο από τη δεκαετία του 1930 οι Σπετσιώτες τιμούν την επέτειο που συμπίπτει (κατά το παλαιό ημερολόγιο) με τη Γέννηση της Θεοτόκου στις 8 Σεπτεμβρίου με αναπαράσταση της ναυμαχίας το δεύτερο Σάββατο του Σεπτεμβρίου. Φέτος όμως η Αρμάτα υπόσχεται να είναι πραγματικά ξεχωριστή για επισκέπτες και ντόπιους.
Ο Δήμος Σπετσών και οι επαγγελματίες του νησιού έχουν σχεδιάσει μια ιδιαίτερη σειρά εκδηλώσεων με πολλή όρεξη και ποικιλία, όχι μόνο καθώς κλείνουν ακριβώς δύο αιώνες από την κορυφαία εκείνη ημέρα στην ιστορία της νήσου που πρώτη από όλα τα νησιά κήρυξε την επανάσταση το 1821, αλλά και διότι θα πρόκειται για την πρώτη «Αρμάτα» εδώ και τρία χρόνια, λόγω κορωνοϊού.
«Οι φετινοί εορτασμοί, εν μέσω δυσκολιών και αντιξοοτήτων, θα συνδυάσουν τη γνωστή Αρμάτα με ό,τι πιο πρωτότυπο και σύγχρονο υπάρχει», αναφέρει στην Καθημερινή η αντιδήμαρχος του νησιού, Ευγενία Φραγγιά.
Οι εκδηλώσεις του Δήμου Σπετσών έχουν αρχίσει ήδη με το πολιτιστικό καλοκαίρι, που περιλαμβάνει θεατρικές παραστάσεις, ιστορικές εκθέσεις, συναυλίες, παρουσιάσεις βιβλίων, ακόμη και μια ψηφιακή έκθεση με διαδραστική δραστηριότητα για παιδιά, σε ελληνικά και αγγλικά, σχετικά με «Το 1821 στα Νησιά του Αργοσαρωνικού».
Η κορύφωση όμως των εορτασμών έρχεται όπως πάντα στο πρώτο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου.
Όπως αποκαλύπτει η κα Φραγγιά, τη φετινή κεντρική καλλιτεχνική εκδήλωση την Παρασκευή 9 Σεπτεμβρίου θα συνιστά η συναυλία του Γιώργου Θεοφάνους, πλαισιωμένου από σειρά καλλιτεχνών, ενώ τους φιλόμουσους περιμένει μια μεγάλη έκπληξη την ημέρα του μεγάλου εορτασμού, το Σάββατο 10 Σεπτεμβρίου, με την παρουσία της Φιλαρμονικής της Κέρκυρας που από το πρωί θα περιδιαβαίνει τον παραλιακό δρόμο των Σπετσών γεμίζοντας τον σπετσιώτικο αέρα με κορφιάτικες και άλλες μελωδίες.
Οι ιστορικές αναφορές θα είναι επίσης αυξημένες στον φετινό εορτασμό, καθώς την Πέμπτη 8 Σεπτεμβρίου, ανήμερα της επετείου, πέρα από τη δοξολογία στο εκκλησάκι της Παναγίας της Αρμάτας που έχτισαν οι Σπετσιώτες σε ένδειξη ευγνωμοσύνης για την προστασία του νησιού τους, ετοιμάζεται και μια πολύ ιδιαίτερη μουσική και αφηγηματική εκδήλωση στο Μουσείο της Μπουμπουλίνας.
Σύμφωνα με την κα Φραγγιά, θα παρουσιαστεί ένα κονσέρτο για έναν πιανίστα, έναν βαρύτονο και έναν αφηγητή με τίτλο «Πορτραίτα Φιλελλήνων», αφιερωμένο σε όλους εκείνους τους ξένους που στράτευσαν την πένα, την ψυχή και το ξίφος τους υπέρ του Αγώνα της ελευθερίας των Ελλήνων.
Το δε Σάββατο, στο αποκορύφωμα των εορτασμών, η αναπαράσταση της Ναυμαχίας της Αρμάτας με την πάντα εντυπωσιακή καύση πυροτεχνημάτων θα συνοδευθεί φέτος και από ένα ιδιαίτερο δρώμενο, σύμφωνα με πληροφορίες της Καθημερινής, που δεν έχει παρουσιαστεί ξανά.
Το ιστορικό κτίριο της Καγκελαρίας του νησιού στο κέντρο της Ντάπιας, γνωστό και ως παλιό λιμεναρχείο, θα χρησιμεύσει ως καμβάς εκείνο το βράδυ για ψηφιακές προβολές (projection mapping), που υπόσχονται να θαμπώσουν μικρούς και μεγάλους.
Επειδή όμως η Αρμάτα είναι εκδήλωση όχι μόνο τιμής αλλά και γνώσης για τους νεότερους που θα δουν την ιστορία να εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια τους κατά την αναπαράσταση, οι Σπετσιώτες σκοπεύουν να προσελκύσουν περαιτέρω τη νεολαία, οργανώνοντας εκδηλώσεις για κάθε ηλικία.
Έτσι την 1η Σεπτεμβρίου θα διοργανωθεί ένα δημιουργικό εργαστήρι κατασκευής καραβιών για παιδιά σε συνεργασία για πρώτη φορά με το Bobos Art Festival, αντλώντας έμπνευση από το τοπικό έθιμο των αυτοσχέδιων πλοιαρίων που φτιάχνουν τα Σπετσιωτάκια εδώ και δεκαετίες την παραμονή της εορτής του Αγίου Μάμαντος. Τα καραβάκια-χειροτεχνίες με τα αναμμένα κεριά στο νερό, μπροστά στο εκκλησάκι του Αγίου Μάμαντος, θα είναι φτιαγμένα από απλά υλικά που σέβονται το περιβάλλον.
Μετά τις χορευτικές και θεατρικές παραστάσεις που ξεκινούν από τις 31 Αυγούστου, οι νέοι στην ηλικία ή στην καρδιά θα προσβλέπουν και σε μια πολύ ιδιαίτερη εκδήλωση σύγχρονης μουσικής με DJ που θα λάβει χώρα όχι σε κάποιο κλαμπ αλλά υπαιθρίως, στο Παλιό Λιμάνι των Σπετσών και δίπλα στα έργα γλυπτικής της μοναδικής Ναταλίας Μελά το βράδυ της Κυριακής 11 Σεπτεμβρίου, ώστε να κλείσει δυναμικά ο φετινός εορτασμός στο νησί των μπουρλοτιέρηδων.